Als gastcurator van Studium Generale 2019-2020 koos Caroline Pauwels het jaarthema ‘verwondering’, een thema dat haar als wetenschapper, kunstliefhebber, VUB-rector en mens nauw aan het hart ligt.

In tijden van onverschilligheid gaat de moderne mens vaak op in de vervelende routine van het dagelijkse leven. Dan is er weinig plaats voor verwondering. Nochtans is het die verwondering, van vragen stellen en stiltes doorbreken, wat ons leven kleur geeft. Verwondering, argumenteert Caroline Pauwels in haar Karakter ‘Ode aan de verwondering’, maakt openingen, het daagt ons uit, het brengt dingen op gang

Hetty Helsmoortel neemt ons mee in de wereld van wetenschap en DNA. Als geen ander slaagt Hetty erin haar verwondering en fascinatie voor wetenschap onder heldere woorden te brengen. Op deze avond zal het gaan over CRISPR, een revolutionaire techniek waarmee men snel en goedkoop kan knippen en plakken in het DNA van mensen, dieren en planten.

Ogenschijnlijk vanzelfsprekend, maar toch roept dit genetische knip-en-plaksysteem heel wat verwondering op. Wetenschappers, filosofen en mensen verbazen zich over de unieke mogelijkheden van CRISPR, maar ook over de risico’s dat het met zich mee brengt.

Bijgenaamd ‘The Ubuntu Girl’ vertrok Sonja Kruse in 2009 op een 351 dagen lange wandeltocht door haar land, Zuid-Afrika. In totaal openden 150 families van 16 verschillende culturen hun huizen en harten voor haar. Op die manier verzamelde ze verhalen van Zuidafrikaanse generositeit, als antipode voor de meestal negatieve krantenkoppen over het land.

I.s.m. Festival van de Gelijkheid

Een film regisseren op het onverwachte, zonder repetitie, met een open blik, zo maakt Caroline Strubbe haar films. Aan de hand van filmfragmenten en stukken tekst uit haar als Karakter verschenen kortverhaal Polaroid, toont Caroline Strubbe hoe zij naar de wereld kijkt.

Een theatervoorstelling over de wondere wereld van de economie. Ontroerend Goed geeft je deze avond een unieke kans: kruip in de huid van de 1%, de grootgeldbezitters, de superrijken en doe wat je wilt.

Tijdens deze Studiumavond dagen Ann Dooms en Katleen Gabriëls ons uit om opnieuw naar boven te kijken. Zij delen in het gezamenlijk geschreven Karakter ‘Van Melkweg tot moraal’ hun verwondering over wiskunde, moraalfilosofie, artificiële intelligentie en voor vrouwen in de wetenschap en starten daarbij met het oog te richten op de sterrenhemel. Op heel toegankelijke manier brengen Ann en Katleen aan het licht dat deze op het eerste zicht ver-van-mijn-bed domeinen, aanwezig zijn in de kleinste dingen van het dagelijks leven.

Dichter en schrijver Charlotte Van den Broeck gooit hoge ogen met haar in oktober 2019 verschenen boek Waagstukken. Startend met een urban legend over de architect van het zwembad in haar geboortestad Turnhout, voert Charlotte een queeste naar architecten en zelfdoding. Dit lijkt een lugubere insteek, maar in een voortreffelijke essay stijl ontleedt de auteur de universaliteit van creatiedrang, perfectionisme en het kunnen of durven falen. Daarbij ontziet ze zich niet haar eigen stiel van schrijverschap in vraag te stellen.

Seks is tegenwoordig overal, soms tot vervelens toe. In reality-programma’s, op porno-sites, in reclames, zelfs in keurige kranten. Waarom brengt het ons toch nog in verlegenheid? Lezen we in de doorsnee verhalen over seks misschien te weinig over de schoonheid en veelzijdigheid van wat onze lichamen met elkaar kunnen? Waarom zijn er nog steeds plezierige vochten die wetenschappers voor een raadsel stellen? Tijdens een interactieve lezing gaat Heleen Debruyne met de hulp van geschiedenis, cultuur en wetenschap op zoek naar het antwoord op deze en andere vragen. Wat verwart of verwondert jou over jou en andermans lichaam?

De klimaatopwarming stelt de menselijke verbeelding voor grote uitdagingen. Er gaapt een kloof tussen het bewustzijn van de klimaatcrisis, intussen wijd verspreid, en de bereidheid daar naar te handelen. Klimaatverandering is een vorm van wat Rob Nixon “traag geweld” noemt: niet spectaculair en explosief maar geleidelijk en zo goed als onzichtbaar. Traag geweld maakt slachtoffers in de verre toekomst of aan de andere kant van de wereld.
Hoe kunnen we de langzame ramp die klimaatverandering heet, verhalen en verbeelden naar het grote publiek en beleidsmakers? Hoe maken we hen wakker? Kan kunst het klimaat redden? Schrijvers, kunstenaars en academici gaan op zoek naar antwoorden!

Dit programma is helaas geannuleerd wegens Covid-19.

Hoe toon je de schoonheid, complexiteit én kwetsbaarheid van wetenschap, zonder haar geloofwaardigheid op het spel te zetten?

In het Karakter en bijhorende lezing ‘Het museum van de twijfel’ gaat Marjan Doom op zoek naar een antwoord op die vraag. De opening van het Gents Universiteitsmuseum (GUM) bood haar als curator de kans om na te denken over de functie van wetenschapsmusea in de 21e eeuw. Ze houdt een bezield pleidooi voor een betere dialoog tussen wetenschap en kunst, maar ook voor een herwaardering van de twijfel. Musea zijn, net als wetenschap zelf, bij uitstek vrijhavens om valse zekerheden los te laten en twijfel opnieuw de plaats te geven die ze verdient.

Dit programma is helaas geannuleerd wegens Covid-19.