Warda El Kaddouri, in 2020 door de Buren tot meest inspirerende opkomende denker uitgeroepen, ontleedt met haar scherpe blik en toegankelijke stijl het begrip Dominantie. Zij schrijft het 1^e boekje van de 4-delige Karakterreeks die wij samen met Theater aan Zee, Kaap Oostende en Academia Press uitgeven. Het Karakter vormt ook meteen onderwerp van haar lezing.

“Is er een verschil tussen dominantie en macht?”

Warda gaat in  op de oorsprong en definitie van dominantie, welke connotaties het heeft, wat het verschil is tussen dominantie en macht. Hoe wordt dominantie bevestigd, en hoe wordt het uitgedaagd? Met haar achtergrond als literatuurwetenschapper,  legt zij de focus op verhalen en literatuur: wat zijn voorbeelden van dominante verhalen? Wat is de zege en wat is het gevaar van dominante verhalen? Met deze vraagstellingen en onderzoekende focus, navigeert Warda ons door het veelbesproken thema van de canon in de literatuur. Op haar zachte en zelfzekere manier, doet zij een pleidooi voor een open, flexibele canon.

Warda El-Kaddouri studeerde Taal- en Letterkunde aan de Universiteit Gent en European Studies aan de KU Leuven. In 2015 werd ze verkozen als VN-jongerenvertegenwoordiger. Ze behaalde een doctoraat in Duitse letterkunde over religie en identiteit en schrijft columns voor o.a. MO* en De Morgen. Warda woont nu in Amsterdam, waar ze werkt als freelance journalist en onderzoeker. Sinds januari 2020 werkt ze ook voor De Groene Amsterdammer.

In samenwerking met TAZ, KAAP, Academia Press en de Auteurs. De Karakterpublicatie van Warda El Kaddouri is te vinden via deze link.

Ikenna Azuike is een Nigeriaanse Brit en woont nu in Nederland. Hij werkte als advocaat in grote Britse en Amerikaanse advocatenbureaus, maar stelde vast dat het niet zijn passie was. In 2008 deed hij een gewaagde carrièreswitch: hij startte een organisatie om bewustzijn en duurzaamheid te promoten, Strawberry Earth, en begon helemaal onderaan de ladder in de journalistiek. In 2011 startte hij een satirische videoblog What’s Up Africa uit frustratie over de onevenwichtige en vaak onjuiste beeldvorming van Afrika in de westerse media. Daarnaast maakt Ikenna programma’s voor de Nederlandse televisie, en ambieert hij om een pan Afrikaanse show te maken met de vele getalenteerde comedians en satirici die het continent rijk is.

Tijdens deze avond geeft Ikenna jullie zijn originele kijk op ras, identiteit en dominantie.

Sinds 2 jaar passeert Queen Nikkolah op 6 december als de kindervriendin. Geen oude man met witte baard, maar een zwarte vrouw deelt lekkers uit aan kinderen en neemt hen op de schoot voor een foto. Een leuke ontmoeting voor de kleinsten, voor de volwassenen een moment om stil te staan bij westerse koloniale denkpatronen die tot op vandaag heel wat tradities in stand houden.

“Zijn tradities mogelijk in een multiculturele samenleving?”

Tijdens deze lezing leren we hoe tradities vanuit diepgewortelde, vaak koloniale denkbeelden ontstaan. Die dominantie wordt in een steeds diversere samenleving luid in vraag gesteld. We horen over acties voor een ‘roetpiet’, maar echte dialoog wordt niet gevoerd over het waarom en bijgevolg blijft er veel weerstand bestaan. Door interventies van Queen Nikkolah breken activisten op artistieke wijze binnen in deze discussie. Zij roepen op tot bewustwording en het heruitvinden van onze tradities, waar iedereen zich in herkent.

In samenwerking met Kunstencentrum Vooruit

Steve Biko stelde ooit dat het machtigste wapen in de hand van de onderdrukker, het brein van de onderdrukte is. Wat betekent dit in een samenleving waar ‘onderdrukten’ en ‘onderdrukkers’ in hetzelfde klaslokaal zitten, hetzelfde nieuws aangeboden krijgen, op een plek in de wereld die historisch de vruchten plukte van kolonisatie en bijgevolg vandaag tot het rijke Noorden hoort?

“Gaan we de witte wereld aanpakken?”

In haar Studiumavond gaat Dr. Olivia Rutazibwa in gesprek met Olave Basabose, coördinatrice van het Studium Generale. In een intiem en vorm-vrije gesprek zullen zij de link tussen kennis en het timmeren aan een antikoloniale samenleving verkennen. Het gesprek vormt aldus een illustratie van dekoloniale kennisproductie; coöperatief, kwetsbaar en rijk aan zowel emoties als analyse, ideeën en verbeelding, urgentie en visie.

In haar Karakter “(Af)leren” en bijhorende Studiumavond gaat Dr. Olivia Rutazibwa in op de link tussen kennis en het timmeren aan een antikoloniale samenleving. Ze zoomt in het bijzonder in op antikoloniale solidariteit dicht bij huis en ver weg om na te denken over antikoloniaal samenleven; op het onderwijs en de media om te reflecteren over kennis en wat we moeten leren en afleren om kennis te cultiveren die ons als samenleving wapent tegen dominantie.

Olivia U. Rutazibwa (1979) is doctor in de politieke wetenschappen en voormalig Afrikaredacteur bij MO*. Ze is vooral geboeid door post-koloniale machtsverhoudingen, diversiteit, Europa in de wereld, democratisering, (humanitaire) interventies en Afrocentrisme, en dus houden die dingen haar bezig in haar denken en schrijven.

Olivia Rutazibwa is docente Internationale Ontwikkelingssamenwerking aan de University of Portsmouth. Ze werd geboren in Brussel, heeft Rwandese ouders, groeide op in Antwerpen en woont intussen in het Verenigd Koninkrijk. De laatste jaren focust ze in haar onderzoek op westers ethisch buitenlandbeleid in het Globale Zuiden.

I.s.m. Ugent, Kaap, Theater aan Zee, Academia Press en de Auteurs.

“Is psychische kwetsbaarheid een zwakte?”

Labiel, gek, zwak, hysterisch, abnormaal… woorden die nog steeds geassocieerd worden met een consult bij een psycholoog. Het taboe en stigma omtrent psychische problemen blijft groot, want we willen met zijn allen zo graag normaal zijn. Maar zorgt die drang naar normaliteit, het willen voldoen aan de norm en maatschappelijke verwachtingen er niet voor dat we vast komen te zitten in meer (prestatie)druk, angsten, eenzaamheid en bijhorende labels? En hoe is het gesteld met het mentaal welzijn van doelgroepen die automatisch als ‘anders’ en ‘vreemdeling’ bestempeld worden in een maatschappij met een dominant wit narratief?

Psychisch welzijn gaat ten slotte niet alleen over jouw welzijn of dat van mij. Het gaat over ons collectief welzijn; als kind van, ouder van, actief lid van een maatschappij en deel van de wereldbevolking.

Kwita ku buzima, Maak (mentaal) welzijn een prioriteit

Miranda Ntirandekura Aerts (1984), werd geboren in Rwanda en op vijfjarige leeftijd geadopteerd in een Vlaams gezin. Ze studeerde Toegepaste Psychologie en Integratieve psychotherapie, alvorens ze als werkstudent een Master Klinische Psychologie behaalde aan de Vrije Universiteit Brussel. Na jaren werkervaring in verschillende organisaties binnen de mentaal welzijnssector en het onderwijs richtte ze C.I.E.R. Community op, een platform waar haar passie voor zorg, interculturaliteit, educatie en onderzoek samenkomen.

Als voltijds zelfstandig psycholoog verdeelt ze haar tijd tussen psychotherapeutische begeleidingen in haar praktijk en activistisch werk m.b.t. wanpraktijken binnen transnationale adoptie. Daarnaast wordt ze regelmatig door organisaties gevraagd voor het uitwerken en implementeren van lezingen, vormingen en workshops. De besproken thema’s zijn vaak een intersectie tussen mentaal welzijn, migratie en (on)recht.

Deze avond is georganiseerd door Rethinking Economics Gent. Bewust dat de terminologie gehanteerd door economisten vaak mensen afschrikt, willen zij het Studiumpubliek op een toegankelijke manier over het begrip Econocratie inlichten, en relativeren wat wij gemeenschappelijk aanvaarden wanneer het economie betreft.

“Als de economie groeit, neemt dan het algemeen welzijn toe?”

Wat is econocratie?
Na de crash van de beurzen in 2008 gingen studenten Economie wereldwijd zich vragen stellen over hun vak. Bij velen bleef deze impactvolle gebeurtenis zelfs onvermeld in de lessen en veranderde het niets aan de inhoud van hun curriculum – business as usual. De gedeelde verbaasdheid en zoektocht naar wat daarachter ligt, leidde tot de oprichting van Rethinking Economics: lokale (studenten)groepen die de orde in vraag stellen en pleiten voor veranderingen in het curriculum van de economische wetenschappen.

Econocratie is de titel van een boek geschreven door de oprichters van Rethinking Economics in het Verenigd Koninkrijk. Met Econocratie doelen de auteurs op samenlevingen waarbinnen politieke beslissingen worden genomen op basis van hun impact op de economie. Daarbij wordt uitgegaan dat economie een zuivere wetenschap is, met een duidelijke logica waarover enkel experts kunnen beslissen, en bijgevolg beleidsmaking een technocratisch proces wordt.

Om het met een voorbeeld te verduidelijken: er zijn economen die blijven beweren dat werkloosheidsuitkeringen meer moeten dalen na verloop van tijd. Het zou mensen meer incentiveren tot het vinden van een job. Rethinking Economics stelt dat in vraag. Is dat wel zo? En wat is de collateral damage? Die is voor economen (vaak) niet relevant. Er bestaan veel dogma’s in het economische denken die empirisch vaak niet bevestigd worden.

Deze avond gaan we dit dominante denken eens grondig vastpakken. Zonder jargon, mét frisse en open blik.

Wannes Cappelle, frontman van de rockband Het zesde metaal, is iemand die niet vatbaar lijkt voor dominantie. Het is bij hem zoals yin en yang: iedere keer als een stroming of uitgesleten pad hem iets wil dicteren, zoekt hij het andere op, en als dat andere spoor hem ook weer vast wil grijpen en verstarren, keert hij terug naar het eerste.

“Is taal een uiting van identiteit?”

Wannes werd tijdens zijn opleiding aangespoord om in het Nederlands te zingen, daarvoor zong hij in het Engels.  Hij ontsnapte aan deze twee dominante overtuigingen door in het Westvlaams te beginnen zingen, en vond zijn stem.

Ook heersend denken buiten taal weet hij op zijn innemende manier buitenspel te zetten. Zo werd hij eerst ontdekt en geliefd op Radio 1, waarna je normaal gezien nooit meer omarmd kunt worden door Studio Brussel. Het lukte Wannes wel, zonder dat hij zich daar speciaal voor aanpaste.

Tijdens deze Studiumavond brengt Wannes een getuigenis over hoe hij met dominante verwachtingen omgaat, in het bijzonder wat artistiek werk en taal aangaat. Hij schrijft voor ons het 3e Karakter van deze reeks.

De Karakterpublicatie van Wannes Cappelle is te vinden in de Studium webshop. I.s.m. Kaap, Theater aan Zee, Academia Press en de Auteurs.

Selm Wenselaers ontwricht met zachtheid en humor onze drang om binair te denken, bijvoorbeeld wanneer we het over gender hebben. Binair denken, het stamt uit de Verlichting waarin wetenschap alles begon te catalogiseren en waarheden aan het licht bracht. Dat er 2 geslachten zijn, mannelijk en vrouwelijk, dat is wetenschappelijk aangetoond, en dus waar, toch?  Waarom zouden we dit in vraag stellen? Waarom is er plots zoveel over gender te doen? Waarom wil Selm, en velen met hen, met het voornaamwoord ‘hen’ aangesproken worden, en niet met wat we als onveranderlijk juist beschouwen ‘hem’ of ‘haar’?

“Zijn we of man, of vrouw?”

Selm toont vanuit hun eigen verhaal aan dat er best wel plaats is voor tussengebieden. Tussen ‘hem’ en ‘haar’, tussen werkpraktijken : theater en museum/beeldende kunst, tussen thuisplaatsen : Nederland en Vlaanderen.

De lezing “Tussengebieden” is een actueel en noodzakelijk pleidooi om de binaire bril af te zetten, en ‘de ander’ te zien. Om ons taalgebruik aan te passen en om aandacht te hebben hoe we met de ander omgaan. Niet vanuit onze dominante blik, maar met oog voor tussengebieden, waarin we elkaar echt kunnen ontmoeten.

I.s.m. Kaap, Theater aan Zee, Academia Press en de Auteurs.

In de Studiumavond ‘Flemish Masters’ gaat Chokri Ben Chikha in gesprek met Olave Basabose, coördinatrice van Studium Generale. In een intiem en vormvrij gesprek zullen zij kritisch reflecteren op gangbare noties van succes in de kunst, media, politiek, ondernemerschap, zelfontplooiing en status. Het gesprek zelf is een illustratie van alternatieven op algemeen aanvaarde succesvolle kennisproductie. In tegenstelling tot de individualistische mythos van de geniale kunstenaar/denker/ondernemer/filosoof, zet Chokri Ben Chikha zich in voor een coöperatief proces; kwetsbaar en rijk aan zowel emoties als analyse, ideeën en verbeelding, urgentie en visie.

Chokri Ben Chikha, geëngageerd kunstenaar en onderzoeker, is geïntrigeerd door de Vlaamse Meesters – Bruegel, Rubens en Van Eyck – en hun weg naar succes, die gekenmerkt werd door rijke opdrachtgevers en diplomatieke missies in het buitenland. Met zijn project ‘Flemish Masters’ neemt hij het heft in eigen handen. Het groots opgezette project bestaat uit een drieluik, een hedendaagse versie van het triptiek uit de tijden van de Vlaamse Meesters: het Vlaams paviljoen in Dubai, een theaterproductie en een documentaire. Dit drieluik  behelst Chokri’s persoonlijke zoektocht naar succes, waarin stereotiepe denkbeelden over de verhouding oost-west en kunst-ondernemerschap impliciet in beweging komen.

Op deze Studiumavond komt hij hierover vertellen. Zet hij ons dominante beeld van succes op zijn kop?

Chokri Ben Chikha is artistiek leider van Action Zoo Humain en postdoctoraal onderzoeker en docent aan de KASK/School of Arts/HoGent.

Studentenvereniging Umoja sluit ons academiejaar passend af met een slotavond vol pit en een levendig panel. In het kader van de Black History Month zullen zij reflecteren rond het thema identiteit. Onder leiding van moderator Mathieu Charles, deconstrueren panelleden Rachida Lamrabet, Lieven Miguel Kandolo en Anthony Nti de door de huidige Vlaamse regering opgelegde definitie van de Vlaamse identiteit voor mensen met een migratieachtergrond, en meer specifiek zwarte mensen en mensen van kleur.

Rachida Lamrabet is juriste van opleiding en was lang werkzaam bij Unia. Ze is auteur van (o.a.) ‘Zwijg Allochtoon’. Dit boek kan omschreven worden als een essay over identiteit, racisme, het vrouwenlichaam als inzet van de strijd om de vrijheid, en onze bange samenleving.

Lieven Kandolo schreef al vaak opiniestukken in zijn werk als activist, en debuteerde onlangs als auteur met zijn boek Yaya Na Leki. Dit boek roept pertinente vragen op over de verschillende aspecten van de zoektocht naar identiteit en de betekenis ervan.

Antony Nti heeft Ghanese roots en studeerde af van de filmschool RITCS in Brussel. Zijn afstudeerproject “Da Yie” bleef niet onopgemerkt. De kortfilm won (o.a.) Grand Prix op het filmfestival van Clermont-Ferrand, het grootste kortfilmfestival ter wereld. Onlangs verscheen ook de nieuwe reeks De Shaq, waarvan hij regisseur was.

In samenwerking met Studentenvereniging Umoja.