Van nu en straks. Over toekomstdenken.
Dit academiejaar bevraagt Studium Generale de toekomst. Waarom zijn wij zo gefascineerd door de toekomst, hoe doen we dat en wat is de zin of onzin daarvan? Is toekomstdenken vooral een economische kwestie of is het een maatschappelijke noodzaak om te anticiperen op toekomstige problemen als de klimaatopwarming, vergrijzing of de noord-zuidproblematiek? We zullen reflecteren over concrete ’toekomstscenario’s’: hoe ziet de stad van de toekomst eruit? Hoe zal de mens de razendsnelle ontwikkelingen binnen ICT en technologie in zijn dagelijkse leven integreren? Hoe zullen Europa en de wereld er over 100 jaar uitzien?
07.10.2014
Yoko Tawada, Translators' Voices from the Future
Yoko Tawada is een Japanse schrijfster die in Berlijn woont. Zij schrijft zowel in het Japans als in het Duits. Ze publiceerde reeds meer dan 40 boeken – boeken, verhalen, gedichten, theaterstukken en essays – en heeft talrijke literaire prijzen gewonnen. In het Nederlands is van haar De Berghollander vertaald. Yoko Tawada brengt voor het Studium twee teksten over de toekomst en enkele gedichten. Haar vertaalsters Desirée Schyns en Bettina Brandt zullen in een interview ingaan op enkele onderwerpen die op de toekomst betrekking hebben.
I.s.m. Het Betere Boek, CLIV en Vormingplus
21.10.2014
Derrick Gosselin, De toekomstmakers
Derrick Gosselin is buitengewoon hoogleraar aan de Universiteit Gent en Associate Fellow aan de Universiteit van Oxford. Hij doet onderzoek rond besluitvorming op langere termijn in complexe en onzekere omstandigheden. Zijn lezing zal een inleiding geven tot het nieuwe domein van de wetenschappelijke toekomstverkenning. Er wordt ingegaan op de wetenschappelijke fundamenten ervan, de relaties met leiderschap, cultuur en complexiteit, en de nieuwe inzichten en implicaties voor de praktijk worden toegelicht.
14.11.2014
Gie Goris, De toekomst is elders
Veel Europeanen geloven nog steeds dat de utopie uit de wereldgeschiedenis verdween met de val van de Muur in 1989. Niets is minder waar. De utopische fakkel werd toen met veel bravoure overgenomen door het neoliberalisme dat zichzelf succesvol presenteerde als de eeuwige overwinnaar van de zoektocht naar een economisch samenlevingsmodel dat rijkdom en democratie voor iedereen zou produceren. Het tegenverhaal tegen die diepblauwe utopie kwam niet uit de traditionele socialistische of sociaaldemocratische gelederen, maar uit de islamitische wereld. In het Midden-Oosten, Azië en Noord-Afrika leven millennaristische stromingen die zich veel effectiever verzetten tegen de neoliberale globalisering dan alle Facebookgroepen en Twitterdemonstranten samen. Maar aangezien progressief en links Europa zich niet in hun ideeën en streefdoelen kan herkennen, wordt er ook niet geprobeerd hun utopie te kennen en te begrijpen. Wat moeten we weten en hoe kunnen we ons verhouden tot die “groene utopie” van het islamisme die opgeld maakt in het Zuiden?
Gie Goris is hoofdredacteur van MO* sinds 2002. Daarvoor leidde hij 12 jaar het maandblad Wereldwijd. In zijn journalistieke werk is hij steeds meer geïnteresseerd geraakt in de evoluties in de islamitische wereld. In 2011 publiceerde hij Opstandland. De strijd om Afghanistan, Pakistan en Kasjmir.
18.11.2014
The Extrapolation Factory, Possible futures
The Extrapolation Factory is an imagination-based studio for design-led futures studies, co-founded by Chris Woebken and Elliott P. Montgomery. The studio focuses on developing future scenarios, embodied as artifacts in familiar, present-day contexts. They propose a method for collaboratively envisioning possible futures with diverse participants, experts and non-experts, and doing so in a variety of accessible ways. Previous outcomes crystallized as 99¢ Futures, Futurematic, Junk Mail Machine and Futures Capsules. With this work, the Extrapolation Factory is exploring the value of rapidly imagined, prototyped, deployed and evaluated visions of possible futures on an extended time scale.
I.s.m. Z33
02.12.2014
Peter Swinnen, De toekomst van de stad, de stad van de toekomst
Peter Swinnen is architect en oprichter van het architectenbureau 51N4E. Swinnen werd in 2010 aangesteld als Vlaams Bouwmeester, met als doel design intelligence en governance intelligence te koppelen en uit te dagen. Hij publiceert regelmatig over architectuur en bouwcultuur. Hij bereidt momenteel MALAPARTE voor, een zevendelige interviewreeks over Europa, in de casa Malaparte. In zijn Studiumlezing zal Swinnen het hebben over de toekomst van de stad.
I.s.m. Onderzoek HoGent
10.02.2015
Rutger Bregman, De toekomst van de vooruitgang
Rutger Bregman is historicus en schrijver. Hij studeerde aan de universiteit van Utrecht en Los Angeles, en doceerde aan de universiteit van Utrecht. Bregman schreef voor nrc.next, Het Parool, Trouw, en De Groene Amsterdammer. Inmiddels schrijft hij voor het online platform De Correspondent. In februari 2012 debuteerde hij met het boek Met de kennis van toen. Actuele problemen in het licht van de geschiedenis bij de Bezige Bij. In maart 2013 verscheen zijn tweede boek, getiteld De geschiedenis van de vooruitgang. De lezing van Bregman zal gaan over het moderne onbehagen, en hoe we onze blik weer op de toekomst kunnen richten.
24.02.2015
Laura Batstra, Het kind van de toekomst: over medicalisering van kinderen
Laura Batstra is psychologe. Ze werkte in het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) aan verschillende projecten op het gebied van de indirecte patiëntenzorg en als deeltijds promovendus bij de afdeling Sociale Psychiatrie. In 2004 promoveerde zij op het proefschrift Difficult birth, difficult life?. Begin 2006 maakte Laura de overstap naar de praktijk, waar ze als behandelend psycholoog werkte in een instelling voor kinder- en jeugdpsychiatrie. Sinds juni 2010 werkt Laura weer als onderzoeker en docent bij de afdeling Orthopedagogiek van de Rijksuniversiteit Groningen. Zij zal spreken over de macht en misverstanden rondom ADHD en pleiten voor een kindvriendelijke behandeling waarmee overdiagnostiek wordt voorkomen zonder onderbehandeling te riskeren. De lezing wordt gevolgd door een debat over het onderwerp.
i.s.m. Vakgroep Psychoanalyse en Raadplegingspsychologie UGent
10.03.2015
Angelo Vermeulen, De toekomst ligt elders
Angelo Vermeulen is kunstenaar, bioloog, ruimtevaartonderzoeker en auteur. Als enige Europeaan werd hij door NASA geselecteerd en als crew-commander aangesteld voor HI-SEAS, een vier maanden durende Mars simulatiemissie in Hawaii.
17.03.2015
Gert Peersman, De toekomst is grijs
Gert Peersman is professor economie aan de Universiteit Gent. Hij doceerde eveneens aan de KULeuven, de Ludwig Maximilian University München en de Universiteit van Tilburg. Voor zijn wetenschappelijk werk behaalde hij verschillende prestigieuze internationale prijzen. De afgelopen jaren was hij adviseur van de Europese Centrale Bank, de Bank voor Internationale Betalingen, de Bank of England en de Nationale Bank van België. Koen Schoors en Gert Peersman schreven het boek De Perfecte Storm, over de bankencrisis, de eurozone en de vergrijzing. De Studiumlezing van Peersman zal gaan over de problematiek van de vergrijzing, en hoe we dit moeten aanpakken.
31.03.2015
Herman Van Rompuy, Solidariteit en verscheidenheid in het Europa van de toekomst
Herman Van Rompuy was premier van België, en is de huidige voorzitter van de Europese Raad, in de media vaak aangeduid met de officieuze titel ‘president van Europa’. In 2012 werd Van Rompuy door de 27 staatshoofden en regeringsleiders van de EU voor een tweede mandaat benoemd. Hij zal deze functie tot 30 november 2014 bekleden. Zijn lezing voor het Studium zal gaan over het Europa van de toekomst en de evenwichtsoefening tussen solidariteit en verscheidenheid.
I.s.m. Studium Geneeskunde en vakgroep Politieke Wetenschappen UGent.
Deze lezing gaat uitzonderlijk door in het UFO, Sint-Pietersnieuwstraat 33 te 9000 Gent.