De quote in de titel is een vrije vertaling van het antwoord dat een jonge sekswerker aan Avril de Sainte-Croix – een Franse abolitionistische activiste – gaf tijdens een gesprek over prostitutie. Avril streefde naar de afschaffing van commerciële seks en vroeg aan de dame in kwestie of “het leven dat ze leidde haar niet degouteerde”. De jonge vrouw antwoordde zonder aarzeling: “mijn lichaam is van mij en als u het mij vraagt, verkoop ik het liever voor één uur voor 10 frank dan voor tien uur dagarbeid in ruil voor een schamel loon”.

Deze anekdote dateert van de jaren 1930 en bevat twee visies op commerciële seks die diametraal tegenover elkaar staan. Nieuw was dat conflict niet. Sterker nog, je zou kunnen stellen dat de problematisering van prostitutie door elites versus de hardnekkige voortzetting ervan door seksverkopers en tussenpersonen een constante is in de geschiedenis. Het is dankzij de koppigheid van sekswerkers, bordeeleigenaars en andere intermediairs dat prostitutie vandaag als een vorm van werk wordt erkend. Tenminste, volgens de wet. Want in de hoofden van veel mensen blijft commerciële seks een probleem.

Na haar lezing gaat historica Magaly Rodriguez in gesprek met sekswerkactiviste Dinah Bons, niet alleen over de historische wortels, maar ook over de hedendaagse uitdagingen van het ‘probleem’ dat sekswerk heet.

• Magaly Rodríguez is hoofddocente geschiedenis aan de KU Leuven. Samen met enkele collega’s en met voormalig sekswerker Sonia Verstappen publiceerde ze in 2022 ‘Seks voor geld. Een geschiedenis van prostitutie in België’ (Prometheus). Ze werkt nauw samen met hulporganisaties voor sekswerkers zoals Violett, Boysproject en UTSOPI.

• Dinah Bons is juriste, zorgverlener en activiste. Ze heeft bovendien een uitgebreide ervaring in de theaterwereld: als inclusie- & diversiteitsstrateeg en als voorzitter van theatergezelschap ‘Raymi Sambo maakt’. Daarnaast is ze oprichter en directeur van de Trans United Kliniek. Internationaal is ze al vele jaren actief op het gebied van sekswerk activisme, HIV-activisme, antiracisme en trans/LHBTQI+activisme. Op lokaal niveau zet ze zich in voor belangenbehartiging van- en het bieden van gezondheidszorg aan kleur, dak- en thuisloze trans mensen en trans vluchtelingen.

(Moderator: TBA)

Deze avond is een samenwerking van Studium Generale en de Buren. Deze lezing zal plaatsvinden in de MIRY Concertzaal. De zaal is rolstoeltoegankelijk via een lift naar de eerste verdieping. Voor deze lezing is een tolk gebarentaal voorzien. Wie verdere vragen heeft over de toegankelijkheidsvoorzieningen, kan contact opnemen met de organisatie: anais.vanertvelde@hogent.be. Ter plekke kunnen vragen aan de jobstudent bij de balie gesteld worden.

Een mens is niet een optelsom van lichaam en geest, maar een lichamelijk of belichaamd wezen. Wanneer jouw materiële lichamelijkheid niet past in jouw materiële context, worden je mogelijkheden ingeperkt. Zo worden zwarte lichamen vaker gehinderd in een witte wereld, moeten vrouwenlichamen afgeschermd en afgeremd worden in een misogyne wereld, passen dikke lichamen niet in een wereld die ingericht is voor gemiddelde lichamen, kunnen berolstoelde lichamen niet met de trap, en worden depressieve lichamen inert omdat hun wereld hen niet meer uitnodigt.

Lichamen functioneren altijd in relatie tot andere lichamen en tot de omgeving. Toch is de opvatting nog gangbaar dat je lichamelijke problemen kunt oplossen door te focussen op tekortkomingen in het lichaam, in het denken of in het gedrag van individuen. “Als jij niet in de wereld past, dan moet jij er maar voor zorgen dat je er wel in past”, lijkt het adagium van onze tijd. In haar lezing zal Jenny Slatman eerst kort uitleggen waar deze focus op het individuele vandaan komt en wat haar tekortkomingen zijn. Vervolgens zal zij een nieuwe kijk op lichamelijkheid presenteren.

In het nagesprek gaat hoogleraar Medical & Health Humanities Jenny Slatman samen met Hanane El Kaddouri van Afromedica, een organisatie die zich inzet voor etnische diversiteit in de gezondheidszorg, en moderator en onderzoeker disability studies Gert-Jan Vanaken in op wat Slatmans inzichten betekenen voor de gezondheidszorg. Hoe kunnen we aan de slag met een zorgsysteem dat nog veel te weinig is ingericht op de diversiteit aan lichamen waarvoor het eigenlijk zorg zou moeten dragen?

• Jenny Slatman is hoogleraar Medical & Health Humanities aan Tilburg University. Haar onderzoek bestaat uit filosofisch-antropologische analyses van lichamelijkheid in kunst, expressie en medische praktijken. Ze heeft meerder boeken gepubliceerd waaronder Nieuwe Lichamelijkheid (Gorredijk, 2013). In 2010 ontving Slatman een NWO-VIDI beurs voor haar project Bodily Integrity in Blemished Bodies, en in 2017 ontving zij een NWO-VICI beurs voor haar project Mind the Body: Rethinking embodiment in healthcare.

• Gert-Jan Vanaken is opgeleid als arts en werkt momenteel als postdoctoraal onderzoeker aan KU Leuven en Universiteit Antwerpen. Zijn werk situeert zich op de grenzen van ethiek van de zorg, handicapstudies en klinisch autismeonderzoek. Gert-Jan is vooral geïnteresseerd in de vraag hoe goede en rechtvaardige autismezorg vormgegeven kan worden vanuit een neurodiversiteitsperspectief. In 2023 maakte hij deel uit van de twaalf “spraakmakende stemmen” van Nieuw Geluid (deBuren).

• Hanane El Kaddouri is huisarts-in-opleiding in een wijkgezondheidscentrum in Gent. In 2023 behaalde zij haar diploma als basisarts aan de Universiteit Gent. Sindsdien is zij bestuurslid van Afromedica, een organisatie die zich inzet voor etnische diversiteit in de gezondheidszorg en de zorgopleidingen. Als huisarts, maar ook als vrouw, moslima en persoon met Marokkaanse roots, tracht zij haar steentje bij te dragen aan de uitbouw en verdere ontwikkeling van een gezondheidszorgsysteem waarin diversiteitssensitiviteit en inclusie vanzelfsprekendheden zijn.

Deze avond is een samenwerking van Studium Generale en de Buren. Deze lezing zal plaatsvinden in de MIRY Concertzaal. De zaal is rolstoeltoegankelijk via een lift naar de eerste verdieping. Voor deze lezing is een tolk gebarentaal voorzien. Wie verdere vragen heeft over de toegankelijkheidsvoorzieningen, kan contact opnemen met de organisatie: anais.vanertvelde@hogent.be. Ter plekke kunnen vragen aan de jobstudent bij de balie gesteld worden.

Als wetenschappers onderzoek doen naar het lichaam, dan zien ze die doorgaans als proper en heel, puur en solide, of zelfs theoretisch en vleesloos. Zelden spreken ze over lichamen die continue hun poreuze grenzen overschrijden door plassen, niezen, huilen, bloeden, braken, kwijlen, zweten, ejaculeren, menstrueren, zogen. Ook wetenschappers zijn dus niet immuun voor het taboe dat op de lichaamssappen rust. Waarom hebben we zo’n moeilijke relatie tot de lichaamssappen? In deze lezing duikt Ruben Verwaal in de kliederige zones van lichamen om deze vraag te beantwoorden.

Net zoals de sappen letterlijk door diverse plekken en domeinen sijpelen, kan de onderzoeker van die sappen zich niet beperken tot één kennisdomein. De studie naar de rol van sappen in cultuur en samenleving vereist een interdisciplinaire aanpak met aandacht voor geschiedenis van wetenschap en geneeskunde, materiële en visuele cultuur, psychologie en de geschiedenis van emoties, gender en disability studies. Ruben Verwaal bestudeert de materialiteit van de individuele lichaamssappen doorheen de geschiedenis en toont hoe het stigma op het lekkende lichaam een moderne uitvinding is en dus ook weer kan veranderen.

• Ruben Verwaal werkt als curator en historicus aan het Erasmus Medisch Centrum in Rotterdam. Hij promoveerde in Groningen op de geschiedenis van de veranderende percepties van lichaamssappen in de Europese Verlichtingscultuur. Sindsdien specialiseerde hij zich in de geschiedenis van d/Doofheid en hardhorendheid. In 2023 publiceerde hij het publieksboek ‘Bloed, zweet en tranen: Een geschiedenis van de vloeibare mens’ (Thomas Rap).

(Moderator TBA) 

Deze lezing zal plaatsvinden in de MIRY Concertzaal. De zaal is rolstoeltoegankelijk via een lift naar de eerste verdieping. Voor deze lezing is een tolk gebarentaal voorzien. Wie verdere vragen heeft over de toegankelijkheidsvoorzieningen, kan contact opnemen met de organisatie: anais.vanertvelde@hogent.be. Ter plekke kunnen vragen aan de jobstudent bij de balie gesteld worden.

Via doorgedreven prenatale screenings en nieuwe gentherapieën proberen we steeds meer vat te krijgen op onze gezondheid en die van onze (ongeboren) kinderen. Een nobel streven, zo lijkt het, maar volgens onderzoeker en auteur Piet Devos is er dringend meer nood aan reflectie over dit medisch-genetisch maakbaarheidsdenken.

Puttend uit zijn eigen ervaring met een zeldzame, genetische aandoening, waarschuwt Devos met name voor de tendens mensen te reduceren tot een (corrigeerbaar) DNA-profiel. Daarmee is het huidige geloof in maakbare genen de moderne uitloper van veel ouder, wijdverbreid gedachtegoed dat lichamen eenduidig tracht te identificeren op basis van zogenaamde biologische kenmerken.

Genetische profilering schijnt weliswaar heel wat objectiever te zijn dan eerdere indelingen op basis van bloed, schedelgrootte of huidskleur, maar waardenvrij is ze evenmin. Op grond van DNA bepalen wie ziek of gezond is, welke kinderen al dan niet gewenst zijn, is wel degelijk een morele keuze. Het is daarom de hoogste tijd dat we zulke keuzes openlijk erkennen en ter discussie stellen. Anders dreigen zieke en gehandicapte mensen opnieuw het slachtoffer te worden van een stilzwijgende onderdrukking.

Onderzoeker en auteur Piet Devos stelt deze avond ‘Langs bloedbanen’ voor. Een nieuwe publicatie in de reeks Karakters, essays over filosofie en cultuurkritiek in zakformaat. De Karakters zijn een samenwerking van Studium Generale, Academia Press, de Buren en Rekto:Verso. Na de lezing is er tijd voor een drankje en kan je het boek kopen en laten signeren aan de boekenstand.

• Piet Devos is schrijver en disability-onderzoeker. Na de vertaalopleiding Frans-Spaans in Antwerpen en een onderzoeksmaster Literatuurwetenschap in Leiden te hebben gevolgd, promoveerde Piet in 2013 in Groningen op een proefschrift over zintuiglijke waarneming in poëzie. Gedurende een postdoc in Montréal legde hij zich verder toe op Disability Studies, en dan in het bijzonder de esthetiek van het ‘onvolmaakte’ lichaam in kunst en literatuur. Zijn eigen blindheid vormt daarbij een kritische lens en inspiratiebron. Tegenwoordig werkt Piet als gastspreker en -docent, maar benut hij ook media als video en podcast.

(Moderator TBA)

Deze lezing zal plaatsvinden in de Kazematten. Het gehele gebouw is rolstoeltoegankelijk via een ruime lift. Voor deze lezing is een tolk gebarentaal voorzien. Wie verdere vragen heeft over de toegankelijkheidsvoorzieningen, kan contact opnemen met de organisatie: anais.vanertvelde@hogent.be

Tot 2018 moesten trans personen in België zich ontdoen van elke mogelijkheid om biologisch ouder te worden in hun oorspronkelijke geslachtsrol. In 2021 stelde Vooruit-voorzitter Conner Rousseau voor om moeders die niet in staat zijn voor hun kinderen te zorgen, tijdelijk te verbieden om opnieuw zwanger te worden, desnoods met gevangenisstraf als stok achter de deur. Ook in het debat over zwangerschapsafbreking gelden selectieve criteria: na twaalf weken is abortus enkel toegestaan om medische redenen, die niet alleen levensgevaar betreffen, maar ook ons idee van welk leven waardevol genoeg is om geboren te worden.

In een samenleving die autonomie over onze lichamen hoog in het vaandel draagt, blijkt die autonomie sterk begrensd door ideeën over ‘oneigenlijk gebruik’ van onze lichamen. Gezonde lichamen worden geacht een volgende generatie te creëren die ons verzorgt en de economie draaiende houdt, terwijl lichamen die als minderwaardig worden beschouwd vooral niet mogen reproduceren. In deze inleidende lezing onderzoekt schrijver en filosoof Suzanne Roes hoe onze ideeën over ideaal ouderschap en de geschikte kinderen diep verweven zijn met onze cultuur en wetgeving.

Na de inleidende lezing volgt een panelgesprek met Suzanne Roes, politicoloog en disabled queer activist Agnes van Wijnen, en genderonderzoeker Siggie Vertommen waarin we dieper ingaan op de vraag wie er zwanger mag en kan worden (en vooral ook, wie niet) en wat dit betekent voor wie queer, gehandicapt en/of geracialiseerd is. Niet alleen in de Belgische maar ook in een transnationale context. Filosofe en schrijver Martha Claeys modereert het gesprek.

• Suzanne Roes is een Nederlandse schrijver en filosoof in Antwerpen met een diepgewortelde interesse voor het woord. Ze spreekt, leest, schrijft en zingt, maar vraagt zich vooral af wie waarover het woord en podium mag nemen. In haar academisch onderzoek naar arrogantie zet ze sociale en politieke vragen centraal. Eind januari verscheen haar debuut ‘De politiek van de vruchtbaarheid’ bij ISVW.

• Agnes van Wijnen is sociaal-cultureel werker, politicoloog en Disabled Queer Activist. Ze is bijna 40 jaar actief voor inclusieve gelijkheid en mensenrechten van gehandicapten. Onder andere rond seksualiteit en reproductieve rechten, eigen regie, makkelijke taal en inclusief onderwijs. Agnes werkte mee aan diverse onderzoeken, publiceerde de studie ‘Homo’s met een handicap bestaan niet’ in 1991 en de essaybundel ‘Trots en Treurnis, gehandicapt in Nederland’, en produceerde ‘Aan Hartstocht geen gebrek’ een fotoboek over handicap, erotiek en lichaamsbeleving van Gon Buurman. Samen met Henk van Dijk maakte ze de docu ‘Laat mij mijn eigen gang maar gaan’ over zijn lange weg naar eigen baas zijn. Agnes van Wijnen startte de historische website gehandicaptenschrijvengeschiedenis.nl en is lid van het Kreukelcollectief.

• Siggie Vertommen werkt als assistent-professor in genderstudies aan de Universiteit van Amsterdam en als postdoctoraal onderzoekster aan de Universiteit Gent. Ze doet feministisch onderzoek naar de globale politiek rond (medisch begeleide) reproductie, van Israël/Palestina tot Georgië naar België. Ze droomt luidop van feministische revoluties, en is lid van allerhande collectieven zoals de UGent Vrouwenstaking, Furia, Slow Science en Sophia. Ze heeft ook een hond, Eddie, de allersympathiekste teckel ter wereld.

• Martha Claeys is als doctor in de filosofie verbonden aan het Centrum voor Ethiek van de Universiteit Antwerpen. Martha is columnist voor Trouw, Knack, en Sampol. Samen met Lotte Spreeuwenberg host en produceert ze de filosofische podcast “Kluwen”. Voor haar debuut “Trots. De filosofie van een emotie.” (Boom, 2023) ontving ze de Socratesbeker, de prijs voor het meest prikkelende filosofische boek van 2023. “Trots” haalde ook longlist voor de Hypatiaprijs, die om de twee jaar wordt uitgereikt aan het beste filosofieboek geschreven door een vrouw.

De lezing en het panel maken deel uit van het Festival van de Gelijkheid en zijn een samenwerking van Studium Generale, de Buren en Curieus vzw. Deze lezing zal plaatsvinden in de Theaterzaal in de Vooruit. De ingang vanaf de straat is voorzien van een inkomsas met een drukknop. De zaal is toegankelijk voor personen met een rolstoel, met begeleiding van een VIERNULVIER-medewerker. Er zijn rolstoelplaatsen mogelijk op rij 1 en 17 van de parterre. Er is een aangepast toilet in de buurt. Voor deze lezing is een live schrijftolk voorzien. Wie verdere vragen heeft over de toegankelijkheidsvoorzieningen, kan contact opnemen met de organisatie: anais.vanertvelde@hogent.be.