Het hebben van een lichaam is ingewikkeld: het blijft je hele leven bij je, maar het verandert ook voortdurend. Het begint te lekken op de meest ongepaste momenten, maar het draagt je ook overal heen. Je lichaam maakt je tot één persoon en bestaat uit ontelbare andere wezentjes. Het herinnert je eraan dat je een dier bent dat je iedere dag weer voeden en uitlaten moet. Het sluit je op in jezelf en het is je brug naar de wereld. Je bent je lichaam maar toch ook weer niet. Het is je vleesgeworden onbewuste, het is de bron van zoveel pijn, zoveel genot, het maakt je dood en het laat je leven. We overladen het lichaam dan ook met betekenis, al eeuwenlang.
In 2024-25 nodigt Studium Generale Gent denkers, doeners, makers en onderzoekers uit om in tien lezingen ons lichaam te verkennen: hoe keken we doorheen de geschiedenis naar bloed, zweet en tranen? Naar sekswerk? Welke plaats mag het dikke lichaam innemen? Het ouder wordende lichaam? Hoe kunnen we (beter) omgaan met verschillende lichamen in de zorg? Hoe ontwarren we het ethisch kluwen rond ziekte, lichaamsnormen en genetische testen? Wie kan en mag er zwanger worden en wie niet? Welke rol speelt het mannenlichaam in actiefilms? Mag je huidskleur erotiseren? Hoe maakbaar willen we dat ons lijf eigenlijk is?
Samen onderzoeken we hoe we voor lichamen zorgen, hoe we naar lichamen verlangen en hoe we lichamen disciplineren, en hoe dicht die drie soms bij elkaar liggen. Want bepaalt je lichaam je plek in de wereld of herbergt je lichaam het potentieel om de wereld te veranderen?
Beeld: © Tara Meers
De quote in de titel is een vrije vertaling van het antwoord dat een jonge sekswerker aan Avril de Sainte-Croix – een Franse abolitionistische activiste – gaf tijdens een gesprek over prostitutie. Avril streefde naar de afschaffing van commerciële seks en vroeg aan de dame in kwestie of “het leven dat ze leidde haar niet degouteerde”. De jonge vrouw antwoordde zonder aarzeling: “mijn lichaam is van mij en als u het mij vraagt, verkoop ik het liever voor één uur voor 10 frank dan voor tien uur dagarbeid in ruil voor een schamel loon”.
Deze anekdote dateert van de jaren 1930 en bevat twee visies op commerciële seks die diametraal tegenover elkaar staan. Nieuw was dat conflict niet. Sterker nog, je zou kunnen stellen dat de problematisering van prostitutie door elites versus de hardnekkige voortzetting ervan door seksverkopers en tussenpersonen een constante is in de geschiedenis. Het is dankzij de koppigheid van sekswerkers, bordeeleigenaars en andere intermediairs dat prostitutie vandaag als een vorm van werk wordt erkend. Tenminste, volgens de wet. Want in de hoofden van veel mensen blijft commerciële seks een probleem.
Na haar lezing gaat historica Magaly Rodriguez in gesprek met sekswerkactiviste Dinah Bons, niet alleen over de historische wortels, maar ook over de hedendaagse uitdagingen van het ‘probleem’ dat sekswerk heet. Dit gesprek wordt gemodereerd door Æris Vanermen.
• Magaly Rodríguez (zij/haar) is hoofddocente geschiedenis aan de KU Leuven. Samen met enkele collega’s en met voormalig sekswerker Sonia Verstappen publiceerde ze in 2022 ‘Seks voor geld. Een geschiedenis van prostitutie in België’ (Prometheus). Ze werkt nauw samen met hulporganisaties voor sekswerkers zoals Violett, Boysproject en UTSOPI.
• Dinah Bons (zij/haar) is juriste, zorgverlener en activiste. Ze heeft bovendien een uitgebreide ervaring in de theaterwereld: als inclusie- & diversiteitsstrateeg en als voorzitter van theatergezelschap ‘Raymi Sambo maakt’. Daarnaast is ze oprichter en directeur van de Trans United Kliniek. Internationaal is ze al vele jaren actief op het gebied van sekswerk activisme, HIV-activisme, antiracisme en trans/LHBTQI+activisme. Op lokaal niveau zet ze zich in voor belangenbehartiging van- en het bieden van gezondheidszorg aan kleur, dak- en thuisloze trans mensen en trans vluchtelingen.
• Æris Vanermen (die/hun) is een queer intimiteitswerker, -educator & -facilitator. Hun hartenwerk is het verminderen van sociale ongelijkheid door het uitbouwen van een professionele intimiteitssector op mensenmaat. Dit doet die door engagement bij verschillende sociale organisatie en door business support met hun bedrijf, Hemelhart Solutions.
Deze avond is een samenwerking van Studium Generale en de Buren. Deze lezing zal plaatsvinden in de MIRY Concertzaal. De zaal is rolstoeltoegankelijk via een lift naar de eerste verdieping. Voor deze lezing is een tolk gebarentaal voorzien. Wie verdere vragen heeft over de toegankelijkheidsvoorzieningen, kan contact opnemen met de organisatie: anais.vanertvelde@hogent.be. Ter plekke kunnen vragen aan de jobstudent bij de balie gesteld worden.
Een mens is niet een optelsom van lichaam en geest, maar een lichamelijk of belichaamd wezen. Wanneer jouw materiële lichamelijkheid niet past in jouw materiële context, worden je mogelijkheden ingeperkt. Zo worden zwarte lichamen vaker gehinderd in een witte wereld, moeten vrouwenlichamen afgeschermd en afgeremd worden in een misogyne wereld, passen dikke lichamen niet in een wereld die ingericht is voor gemiddelde lichamen, kunnen berolstoelde lichamen niet met de trap, en worden depressieve lichamen inert omdat hun wereld hen niet meer uitnodigt.
Lichamen functioneren altijd in relatie tot andere lichamen en tot de omgeving. Toch is de opvatting nog gangbaar dat je lichamelijke problemen kunt oplossen door te focussen op tekortkomingen in het lichaam, in het denken of in het gedrag van individuen. “Als jij niet in de wereld past, dan moet jij er maar voor zorgen dat je er wel in past”, lijkt het adagium van onze tijd. In haar lezing zal Jenny Slatman eerst kort uitleggen waar deze focus op het individuele vandaan komt en wat haar tekortkomingen zijn. Vervolgens zal zij een nieuwe kijk op lichamelijkheid presenteren.
In het nagesprek gaat hoogleraar Medical & Health Humanities Jenny Slatman samen met Hanane El Kaddouri van Afromedica, een organisatie die zich inzet voor etnische diversiteit in de gezondheidszorg, en moderator en onderzoeker disability studies Gert-Jan Vanaken in op wat Slatmans inzichten betekenen voor de gezondheidszorg. Hoe kunnen we aan de slag met een zorgsysteem dat nog veel te weinig is ingericht op de diversiteit aan lichamen waarvoor het eigenlijk zorg zou moeten dragen?
• Jenny Slatman is hoogleraar Medical & Health Humanities aan Tilburg University. Haar onderzoek bestaat uit filosofisch-antropologische analyses van lichamelijkheid in kunst, expressie en medische praktijken. Ze heeft meerder boeken gepubliceerd waaronder Nieuwe Lichamelijkheid (Gorredijk, 2013). In 2010 ontving Slatman een NWO-VIDI beurs voor haar project Bodily Integrity in Blemished Bodies, en in 2017 ontving zij een NWO-VICI beurs voor haar project Mind the Body: Rethinking embodiment in healthcare.
• Hanane El Kaddouri is huisarts-in-opleiding in een wijkgezondheidscentrum in Gent. In 2023 behaalde zij haar diploma als basisarts aan de Universiteit Gent. Sindsdien is zij bestuurslid van Afromedica, een organisatie die zich inzet voor etnische diversiteit in de gezondheidszorg en de zorgopleidingen. Als huisarts, maar ook als vrouw, moslima en persoon met Marokkaanse roots, tracht zij haar steentje bij te dragen aan de uitbouw en verdere ontwikkeling van een gezondheidszorgsysteem waarin diversiteitssensitiviteit en inclusie vanzelfsprekendheden zijn.
• Gert-Jan Vanaken is opgeleid als arts en werkt momenteel als postdoctoraal onderzoeker aan KU Leuven en Universiteit Antwerpen. Zijn werk situeert zich op de grenzen van ethiek van de zorg, handicapstudies en klinisch autismeonderzoek. Gert-Jan is vooral geïnteresseerd in de vraag hoe goede en rechtvaardige autismezorg vormgegeven kan worden vanuit een neurodiversiteitsperspectief. In 2023 maakte hij deel uit van de twaalf “spraakmakende stemmen” van Nieuw Geluid (deBuren).
Deze avond is een samenwerking van Studium Generale en de Buren. Deze lezing zal plaatsvinden in de MIRY Concertzaal. De zaal is rolstoeltoegankelijk via een lift naar de eerste verdieping. Voor deze lezing is een tolk gebarentaal voorzien. Wie verdere vragen heeft over de toegankelijkheidsvoorzieningen, kan contact opnemen met de organisatie: anais.vanertvelde@hogent.be. Ter plekke kunnen vragen aan de jobstudent bij de balie gesteld worden.
Als wetenschappers onderzoek doen naar het lichaam, dan zien ze die doorgaans als proper en heel, puur en solide, of zelfs theoretisch en vleesloos. Zelden spreken ze over lichamen die continue hun poreuze grenzen overschrijden door plassen, niezen, huilen, bloeden, braken, kwijlen, zweten, ejaculeren, menstrueren, zogen. Ook wetenschappers zijn dus niet immuun voor het taboe dat op de lichaamssappen rust. Waarom hebben we zo’n moeilijke relatie tot de lichaamssappen? In deze lezing duikt Ruben Verwaal in de kliederige zones van lichamen om deze vraag te beantwoorden.
Net zoals de sappen letterlijk door diverse plekken en domeinen sijpelen, kan de onderzoeker van die sappen zich niet beperken tot één kennisdomein. De studie naar de rol van sappen in cultuur en samenleving vereist een interdisciplinaire aanpak met aandacht voor geschiedenis van wetenschap en geneeskunde, materiële en visuele cultuur, psychologie en de geschiedenis van emoties, gender en disability studies. Ruben Verwaal bestudeert de materialiteit van de individuele lichaamssappen doorheen de geschiedenis en toont hoe het stigma op het lekkende lichaam een moderne uitvinding is en dus ook weer kan veranderen.
Na de lezing gaat Ruben in gesprek met emma ydiers.
• Ruben Verwaal werkt als curator en historicus aan het Erasmus Medisch Centrum in Rotterdam. Hij promoveerde in Groningen op de geschiedenis van de veranderende percepties van lichaamssappen in de Europese Verlichtingscultuur. Sindsdien specialiseerde hij zich in de geschiedenis van d/Doofheid en hardhorendheid. In 2023 publiceerde hij het publieksboek ‘Bloed, zweet en tranen: Een geschiedenis van de vloeibare mens’ (Thomas Rap).
• emma ydiers is nieuwsgierig naar de manifestatie van machtsdynamieken in dominante historische verhalen over gender en seksualiteit, de invloed van archieven hierop en het potentieel van community-based geschiedenisprojecten hierbinnen. Deze interesses komen samen in hun doctoraatsonderzoek (UGent) dat de historische cultuur van feminisme na de jaren 1970 in België benadert vanuit de intersectie tussen seksualiteit, ras en klasse. Daarnaast is emma verbonden aan One Field Fallow, een plek voor collectief en artistiek onderzoek en experimenteert die met eigen narratieven die gepubliceerd werden in o.a. Glean, deBuren en rekto:verso.
Deze lezing zal plaatsvinden in de MIRY Concertzaal. De zaal is rolstoeltoegankelijk via een lift naar de eerste verdieping. Voor deze lezing is een tolk gebarentaal voorzien. Wie verdere vragen heeft over de toegankelijkheidsvoorzieningen, kan contact opnemen met de organisatie: anais.vanertvelde@hogent.be. Ter plekke kunnen vragen aan de jobstudent bij de balie gesteld worden.
In de tweede week van november 2024 bereikte ons het droeve nieuws dat Piet Devos is overleden. Op 26 november stellen we graag zijn laatste boek Langs bloedbanen voor: met een voordracht door Anaïs Van Ertvelde, een gesprek met professor in de medische ethiek Heidi Mertes en muziek van Mia Thompson. Aan het einde van de avond proosten we op het leven van Piet Devos. Hij bracht verhalen die nog niet verteld waren, gaf een stem aan wat vaak vergeten wordt. Piet Devos was een bijzondere dichter, schrijver en onderzoeker. Hij verloor op vijfjarige leeftijd zijn zicht door netvlieskanker, een ervaring die zijn leven en werk diepgaand heeft gevormd. Hij inspireerde als activist voor een groenere en inclusievere wereld, en zag kracht in de kwetsbaarheid en de waarde van verschillende perspectieven.
Over Langs bloedbanen
Via doorgedreven prenatale screenings en nieuwe gentherapieën proberen we steeds meer vat te krijgen op onze gezondheid en die van onze (ongeboren) kinderen. Een nobel streven, zo lijkt het, maar volgens onderzoeker en auteur Piet Devos is er dringend meer nood aan reflectie over dit medisch-genetisch maakbaarheidsdenken.
Puttend uit zijn eigen ervaring met een zeldzame, genetische aandoening, waarschuwt Devos met name voor de tendens mensen te reduceren tot een (corrigeerbaar) DNA-profiel. Daarmee is het huidige geloof in maakbare genen de moderne uitloper van veel ouder, wijdverbreid gedachtegoed dat lichamen eenduidig tracht te identificeren op basis van zogenaamde biologische kenmerken.
Genetische profilering schijnt weliswaar heel wat objectiever te zijn dan eerdere indelingen op basis van bloed, schedelgrootte of huidskleur, maar waardenvrij is ze evenmin. Op grond van DNA bepalen wie ziek of gezond is, welke kinderen al dan niet gewenst zijn, is wel degelijk een morele keuze. Het is daarom de hoogste tijd dat we zulke keuzes openlijk erkennen en ter discussie stellen. Anders dreigen zieke en gehandicapte mensen opnieuw het slachtoffer te worden van een stilzwijgende onderdrukking.
Langs bloedbanen van Piet Devos is een publicatie in de reeks Karakters, essays over filosofie en cultuurkritiek in zakformaat. De Karakters zijn een samenwerking van Studium Generale, Academia Press, deBuren en Rekto:Verso. Anaïs Van Ertvelde leest voor uit Langs bloedbanen. Daarna volgt een gesprek over het onderwerp met professor in de medische ethiek Heidi Mertes. Zangeres en kunstenares Mira Thompson brengt een artistieke interventie. Nadien is er tijd voor een drankje, proosten we op het leven van Piet Devos en kan je het boek kopen aan de boekenstand.
• Piet Devos was schrijver en disability-onderzoeker. Na de vertaalopleiding Frans-Spaans in Antwerpen en een onderzoeksmaster Literatuurwetenschap in Leiden te hebben gevolgd, promoveerde Devos in 2013 in Groningen op een proefschrift over zintuiglijke waarneming in poëzie. Gedurende een postdoc in Montréal legde hij zich verder toe op Disability Studies, en dan in het bijzonder de esthetiek van het ‘onvolmaakte’ lichaam in kunst en literatuur. Zijn eigen blindheid vormde daarbij een kritische lens en inspiratiebron. De laatste jaren werkte Piet als gastspreker en -docent, maar benutte hij ook media als video en podcast.
• Mira Thompson is een zangeres, songwriter en performer. Geïnspireerd door de traditie van vocale jazz voelt ze zich aangetrokken tot narratieve nummers met sterke poëtische en visuele elementen. Tijdens haar tijd aan het HKU Utrechts Conservatorium ontwikkelde ze een fascinatie voor de verschillende manieren waarop de stem kan functioneren als een belichaamd instrument. Of het nu geschreven, gesproken of gezongen is, Mira gebruikt taal om diepe en verborgen gevoelens op te roepen met een oprechte maar geestige benadering. In 2019 bracht ze haar eerste EP, Festina Lente, uit. Sinds 2008 trad ze op in onder andere het Mozaïek Theater, Frascati en het Casco Art Institute: Working for the Commons en heeft ze getoerd in Duitsland en Frankrijk.
• Heidi Mertes is professor in de medische ethiek aan de Universiteit Gent, stichtend lid van het Bioethics Institute Ghent en van het interdisciplinaire platform METAMEDICA. Haar academisch onderzoek richt zich op de ethische implicaties van innovaties in de gezondheidszorg, met een bijzondere focus op reproductieve geneeskunde, genetica, embryonaal stamcelonderzoek, big data, AI en uitdagingen op het snijvlak van deze verschillende domeinen. Daarnaast engageert ze zich voor initiatieven die het maatschappelijk debat rond nieuwe medische technologie stimuleren als bestuurslid van vzw De Maakbare Mens, en is ze o.a. co-voorzitter van de Belgische Federale Commissie voor Medisch en Wetenschappelijk Onderzoek op Embryo’s in vitro en lid van het Raadgevend Comité voor Bio-ethiek.
• Mari Sanders is fictie- en documentaire regisseur. In de reeksen Rolstoel Roadmovie en Mari Staat Op onderzocht hij de omgang met handicap in Europa en Nederland. Momenteel werkt hij aan zijn eerste langspeelfilm en aan Wild Lam, een opleiding voor acteertalent met een beperking.
Deze lezing zal plaatsvinden in de Kazematten. Het gehele gebouw is rolstoeltoegankelijk via een ruime lift. Voor deze lezing is een tolk gebarentaal voorzien. Wie verdere vragen heeft over de toegankelijkheidsvoorzieningen, kan contact opnemen met de organisatie: anais.vanertvelde@hogent.be
De lezing en het panel maken deel uit van het Festival van de Gelijkheid en zijn een samenwerking van Studium Generale, de Buren en Curieus vzw. Studenten mogen gratis binnen op donderdag 12 december, maar moeten wel een gratis ticket aanschaffen via de website van Festival van de Gelijkheid.
Tot 2018 moesten trans personen in België zich ontdoen van elke mogelijkheid om biologisch ouder te worden in hun oorspronkelijke geslachtsrol. In 2021 stelde Vooruit-voorzitter Conner Rousseau voor om moeders die niet in staat zijn voor hun kinderen te zorgen, tijdelijk te verbieden om opnieuw zwanger te worden, desnoods met gevangenisstraf als stok achter de deur. Ook in het debat over zwangerschapsafbreking gelden selectieve criteria: na twaalf weken is abortus enkel toegestaan om medische redenen, die niet alleen levensgevaar betreffen, maar ook ons idee van welk leven waardevol genoeg is om geboren te worden.
In een samenleving die autonomie over onze lichamen hoog in het vaandel draagt, blijkt die autonomie sterk begrensd door ideeën over ‘oneigenlijk gebruik’ van onze lichamen. Gezonde lichamen worden geacht een volgende generatie te creëren die ons verzorgt en de economie draaiende houdt, terwijl lichamen die als minderwaardig worden beschouwd vooral niet mogen reproduceren. In deze inleidende lezing onderzoekt schrijver en filosoof Suzanne Roes hoe onze ideeën over ideaal ouderschap en de geschikte kinderen diep verweven zijn met onze cultuur en wetgeving.
Na de inleidende lezing volgt een panelgesprek met Suzanne Roes, onderzoeker en schrijver Jacqueline Kool, en genderonderzoeker Siggie Vertommen waarin we dieper ingaan op de vraag wie er zwanger mag en kan worden (en vooral ook, wie niet) en wat dit betekent voor wie queer, gehandicapt en/of geracialiseerd is. Niet alleen in de Belgische maar ook in een transnationale context. Filosofe en schrijver Martha Claeys modereert het gesprek en Astrid Verplancke verzorgt de live-illustraties. Achteraf is er ook nog een nagesprek in De Krook.
• Suzanne Roes is een Nederlandse schrijver en filosoof in Antwerpen met een diepgewortelde interesse voor het woord. Ze spreekt, leest, schrijft en zingt, maar vraagt zich vooral af wie waarover het woord en podium mag nemen. In haar academisch onderzoek naar arrogantie zet ze sociale en politieke vragen centraal. Eind januari verscheen haar debuut ‘De politiek van de vruchtbaarheid’ bij ISVW.
• Siggie Vertommen werkt als assistent-professor in genderstudies aan de Universiteit van Amsterdam en als postdoctoraal onderzoekster aan de Universiteit Gent. Ze doet feministisch onderzoek naar de globale politiek rond (medisch begeleide) reproductie, van Israël/Palestina tot Georgië naar België. Ze droomt luidop van feministische revoluties, en is lid van allerhande collectieven zoals de UGent Vrouwenstaking, Furia, Slow Science en Sophia. Ze heeft ook een hond, Eddie, de allersympathiekste teckel ter wereld.
• Jacqueline Kool is werkzaam als onafhankelijk onderzoeker, schrijver en belangenbehartiger op het gebied van disability studies. Zowel met een PhD onderzoek aan de Universiteit voor Humanistiek, als met belangenorganisatie Tiresias richt zij zich op de relatie tussen handicap en seksualiteit. Daarnaast werkt zij met het Kreukelcollectief aan het ontsluiten van erfgoed van de Nederlandse gehandicaptenbeweging.
• Martha Claeys is als doctor in de filosofie verbonden aan het Centrum voor Ethiek van de Universiteit Antwerpen. Martha is columnist voor Trouw, Knack, en Sampol. Samen met Lotte Spreeuwenberg host en produceert ze de filosofische podcast “Kluwen”. Voor haar debuut “Trots. De filosofie van een emotie.” (Boom, 2023) ontving ze de Socratesbeker, de prijs voor het meest prikkelende filosofische boek van 2023. “Trots” haalde ook longlist voor de Hypatiaprijs, die om de twee jaar wordt uitgereikt aan het beste filosofieboek geschreven door een vrouw.
Deze lezing zal plaatsvinden in de Theaterzaal in de Vooruit. Er zijn werken bezig in de Vooruit, om de toegankelijkheid te verbeteren. Tijdens de werken blijft de lift voor de theaterzaal bereikbaar. De ingang van het festival verschuift naar de concertzaal, via de Parijsberg. De zaal is toegankelijk voor personen met een rolstoel, met begeleiding van een VIERNULVIER-medewerker. Er zijn rolstoelplaatsen mogelijk op rij 1 en 17 van de parterre. Er is een aangepast toilet in de buurt. Voor deze lezing is een live schrijftolk voorzien. Wie verdere vragen heeft over de toegankelijkheidsvoorzieningen, kan contact opnemen met de organisatie: anais.vanertvelde@hogent.be.
Studium Generale en KASKcinema slaan de handen in elkaar voor een bloemlezing over filmische lijfelijkheid. Hoewel de cinema handelt in onsterfelijkheid, zijn weinig lichamen zo succesvol voor de eeuwigheid gepreserveerd als dat van Jean-Claude Van Damme. Ooit België haar meest gewilde exportproduct deed JCVD doorheen de jaren ‘80 en ‘90 pelliculeprints smelten met de aanblik op zijn bil-, buik- en bicepsspieren. Frescowaardige gevechtsmaneuvers en ogen vol kinderlijke onschuld lieten hem met split en schouders uitsteken boven de hompen lomp vlees die de actiecinema rijk was.
Doorweekt van een techno-paranoia zoals enkel de nineties die voelden, schetst dit kleinschalige sci-fi epos het verhaal van een cyborg-soldaat op de vlucht van de overheidsinstelling die hem creëerde — alsook een norse Dolph Lundgren. Deze doorbraakfilm van genre-vakman Roland Emmerich kent hetzelfde genetische materiaal als zijn latere hits, zoals ‘Independence Day’ (1998), maar onderscheidt zich door de intiemere schaal en roodbloedige karakters. Van Damme staat hier centraal als Emmerichs hoogsteigen Vitriviusman; een lijf dat van alle kanten belicht wordt om de zaligheid van de actieanatomie tentoon te stellen.
Voorafgaand aan de film geeft filmwetenschapper en programmator Lennart Soberon een introductie over de body politics van de Amerikaanse actiecinema. In de actiefilm zijn (mannen)lichamen steeds een canvas waar verlangens, onzekerheden en vijandsbeelden van hun tijd op worden weergegeven. Aan de hand van analyse van het genre en haar geschiedenis behandelt Lennart de vleesgeworden machtsstructuren die deze iconen vertegenwoordigen.
• Lennart Soberon is onderzoeker in de filmwetenschappen (VUB) en artistiek coördinator bij KASKcinema. Zijn doctoraatsonderzoek handelde over de representatie van geweld en de constructie van vijandbeelden in Hollywoodcinema. Momenteel werkt hij aan een project rond de filmische verbeelding van landsgrenzen.
Deze lezing en filmvertoning zullen plaatsvinden in KASKcinema. De zaal is toegankelijk voor rolstoelgebruikers en een beperkt aantal plekken is voorzien in de zaal. Het toilet voor rolstoelgebruikers bevindt zich op de eerste verdieping, en is bereikbaar met een lift. Er wordt een uitgeschreven versie van de inleiding voorzien. De inleiding is in het Nederlands en de film is Engelstalig met Nederlandse ondertitels. Wie verdere vragen heeft over de toegankelijkheidsvoorzieningen, kan contact opnemen met de organisatie: anais.vanertvelde@hogent.be.
Het begrip seksueel racisme verwijst naar de klucht van raciale stereotyperingen, fantasieën, angsten en lusten die geprojecteerd worden op niet-witte lichamen. Seksueel racisme is diepgeworteld in de vermeende superioriteit van de witte (mannelijke) psyche. Een psyche die, middels de ratio, controle en discipline op het witte (mannelijke) lichaam verworven heeft. Als Zwarte transvrouw met een actieve seksuele praktijk in de diaspora, is seksueel racisme een dagelijks gegeven.
Is het mogelijk om een Zwarte transvrouw waarlijk lief te hebben? Is het mogelijk om mij te begeren, zonder mij te fetisjiseren? Welke rollen spelen verlangen en schaamte bij het ontstaan van fetisjisme? Vervult mijn Zwarte transvrouwlichaam de rol van psycho-seksuele terrorist? Kan je een lichaam begeren en liefhebben als dat lichaam ook angst oproept? Hoe neutraliseer ik het transmisoginoire geweld van degenen die mij begeren? Hoe ontsnap ik hieraan?
Olave: “Vanavond nemen we geen blad voor onze schaamstreek. Dat wil zeggen: ik ga het in mijn voordracht over seksueel geweld hebben, en ik zal erotische en pornografische taal niet schuwen of omfloersen. Ik nodig de aanwezigen uit op een verkenning van intimiteit en seksualiteit vanuit mijn perspectief – grofheid en geweld zijn de norm en de mechanismen waarmee mijn seksuele complexiteit platgewalst dreigen te worden.”
• Olave Nduwanje werd geboren in Burundi en getogen in de diaspora en is een Zwarte trans vrouw die schrijft. Ze leverde literaire bijdragen aan ‘Zwart- Afro-europese literatuuur uit de Lage Landen’ (2018), ‘De Goede Immigrant’ (2020) en ‘Being Imposed upon’ (2020). Daarnaast publiceerde zij enkele keren in De Standaard, OneWold Magazine en ook het NRC Handelsblad. Haar parcours als schrijfster tot hiertoe is gekenmerkt door kortlopende projecten (columns, artikelen, literaire bijdragen aan bloemlezingen, voordrachten, etc.). Het is haar ambitie om hier, in de komende jaren, mee te breken en zich te oriënteren richting twee grote projecten: een toneelstuk (werktitel ‘Een Bubbel van Vijf’) en een roman over doodgaan.
(Moderator TBA)
Deze lezing zal plaatsvinden in de MIRY Concertzaal. De zaal is rolstoeltoegankelijk via een lift naar de eerste verdieping. Voor deze lezing wordt een tolk gebarentaal of een schrijftolk voorzien. Wie verdere vragen heeft over de toegankelijkheidsvoorzieningen, kan contact opnemen met de organisatie: anais.vanertvelde@hogent.be. Ter plekke kunnen vragen aan de jobstudent bij de balie gesteld worden.
In de zomer van 2024 ondernam schrijfster Louise Souvagie een Six Week Crossfit Challenge. Het vormde een aanleiding om na te denken over maakbaarheid, heteronormativiteit in fitnesscultuur en de inherente rebellie van het dikke lichaam. Want is dik zijn en dik blijven geen daad van verzet in een wereld die ons vertelt dat we ons gewicht zelf in de hand hebben?
Fitness is doordrongen van een idee dat we in strijd leven met ons eigen lichaam. Wanneer je wint, toon je je succes aan met de combinatie van een geslaagde voor- en na-foto. Maar wat als je in een lichaam leeft die een tijdlijn van punt A naar punt B verwerpt? Dan val je al gauw in een categorie mensen die om verschillende redenen strijden voor inclusie zoals de queer gemeenschap. Onverwachts leiden down-ups en deadlifts naar de affiniteit tussen queerness en het dikke lichaam.
Na de lezing gaat Louise Souvagie in gesprek met activiste Philsan Osman. Dit evenement vindt plaats in het kader van het WACF-festival en is een samenwerking van Studium Generale en VIERNULVIER.
• Louise Souvagie is schrijver en moderator. In 2019 behaalde ze een Master in vrije kunsten aan KASK & CONSERVATORIUM. Ze maakte de podcast ‘GALLERINAS’ en schreef voor Rekto:Verso en Extra Extra Magazine. De afgelopen jaren nam ze deel aan Nieuw Geluid (deBuren), de Week van de Kunstkritiek (Frans Masereel Centrum) en de Mediakaravaan (de lage landen). Ze doceert kunstbeschouwing aan het Lemmensinstituut te Leuven.
• Philsan Osman is co-auteur van ‘Voor Wie Willen We Zorgen: Ecofeminisme als inspiratiebron’ (EPO 2021). Ze komt uit Somalië en is schrijver, activist en community builder.
Deze lezing zal plaatsvinden in de De Minardschouwburg – de Nieuwe Zaal is makkelijk bereikbaar voor gebruikers van een rolstoel. Gelieve bij de aankoop van een ticket te vermelden dat je rolstoelgebruiker bent. Dan wordt er alvast een aparte plaats voor jou en je eventuele begeleider gereserveerd. Bij aankomst aan de schouwburg, kan je via een zachte helling makkelijk de ticketbalie bereiken. Meld je daar aan, en er wordt gezocht voor begeleiding door ons zaalpersoneel. Er wordt een schrijftolk of tolk gebarentaal voorzien. Wie verdere vragen heeft over de toegankelijkheidsvoorzieningen, kan contact opnemen met de organisatie: anais.vanertvelde@hogent.be. Ter plekke kunnen vragen aan de jobstudent bij de balie gesteld worden.
Studenten en personeel kunnen gratis binnen op vertoon van kaart. Betalende tickets zijn hier verkrijgbaar.
Geen lichaam wordt zo vaak becommentarieerd, genormeerd en gecontroleerd als dat van de vrouw. Kledingvoorschriften, schoonheidsnormen, abortuswetten, hoofddoekverboden,… Wat vrouwen dragen, hoe ze zich gedragen, hoe ze eruitzien en wat er met hun lichaam gebeurt, is al eeuwenlang en overal onderwerp van debat, beleid en politieke strijd. Tegelijk zijn vrouwenlichamen al die tijd een soort medisch mysterie gebleven. Tegenover de obsessieve drang om vrouwen te surveilleren staat een verbijsterend gebrek aan kennis en inzicht in de vrouwelijke anatomie, biologie en fysionomie. Deze tegenstrijdigheid benadrukt dat het persoonlijke nog steeds politiek is, een slogan van feministen uit de jaren ’60 en ‘70, die ook vandaag nog steeds relevant blijft.
Genderexpert en schrijver Bieke Purnelle stelt deze avond een nieuwe publicatie voor in de reeks Karakters, essays over filosofie en cultuurkritiek in zakformaat. De Karakters zijn een samenwerking van Studium Generale, Academia Press, de Buren en Rekto:Verso. Na de lezing is er tijd voor een drankje en kan je het boek kopen en laten signeren aan de boekenstand.
• Bieke Purnelle is co-directeur bij Rosa vzw, kenniscentrum voor gender en feminisme. Ze is freelance schrijver en columnist voor De Standaard, MO, e.a.
(Moderator TBA)
Deze lezing zal plaatsvinden in de MIRY Concertzaal. De zaal is rolstoeltoegankelijk via een lift naar de eerste verdieping. Voor deze lezing zal live Nederlandstalige ondertiteling of een tolk gebarentaal voorzien worden. Wie verdere vragen heeft over de toegankelijkheidsvoorzieningen, kan contact opnemen met de organisatie: anais.vanertvelde@hogent.be. Ter plekke kunnen vragen aan de jobstudent bij de balie gesteld worden.