Hoe kunnen we in het reine komen met de vele soorten van ecologisch verlies die onze getroebleerde tijd kenmerken?

De ervaring en anticipatie van ecologisch verlies – van individuele plant- en diersoorten, hele ecosystemen, gekoesterde landschappen of een bewoonbare planeet tout court – veroorzaken intens verdriet, dat steeds acuter wordt beleefd door een groeiend deel van de wereldbevolking naarmate de klimaat- en ecologische crisis zich doorzet. Dat verdriet (en de ermee samenhangende gevoelens van angst, woede, schuld en wanhoop) krijgt echter nauwelijks of geen sociale erkenning.

Deze lezing gaat na hoe ecologisch verlies wordt ervaren, uitgedrukt en verwerkt door rouwpraktijken voor het voetlicht te brengen die zijn ontwikkeld door kunstenaars, milieu- en klimaatactivisten, academici en geestelijke gezondheidswerkers om individuen, groepen en de samenleving als geheel op een positieve en constructieve manier met dergelijke verlieservaringen te leren omgaan en de emotionele impact ervan publieke zichtbaarheid en legitimiteit te geven.

• Stef Craps is hoogleraar Engelse letterkunde aan de Universiteit Gent, waar hij het Cultural Memory Studies Initiative leidt. Zijn onderzoeksinteresses liggen in de twintigste-eeuwse en hedendaagse literatuur en cultuur, de trauma- en geheugenstudies, het post-kolonialisme, de ecokritiek en de environmental humanities. Hij is co-auteur van Trauma (Routledge, 2020) en auteur van Postcolonial Witnessing: Trauma Out of Bounds (Palgrave Macmillan, 2013) en Trauma and Ethics in the Novels of Graham Swift: No Short-Cuts to Salvation (Sussex Academic Press, 2005).

Daarnaast (co-)redigeerde Craps het boek Memory Unbound: Tracing the Dynamics of Memory Studies (Berghahn, 2017) en diverse themanummers van vaktijdschriften over onderwerpen als ecologisch verdriet, klimaatfictie, dekolonisatie en de herinnering aan de Holocaust in transcultureel perspectief. Momenteel werkt hij aan een studie en een tentoonstelling over ecologische rouw als een creatief en transformatief proces, en coördineert hij een universiteitsbreed keuzevak waarin een scala aan menswetenschappelijke benaderingen van klimaatverandering aan bod komt.